Kakva je veza između ljudskog zdravlja i apigenina?

Studije na životinjama sugeriraju da apigenin može spriječiti genetske mutacije koje se javljaju u stanicama koje su izložene toksinima i bakterijama.[2][3] Apigenin takođe može igrati direktnu ulogu u uklanjanju slobodnih radikala, inhibiciji enzima rasta tumora i indukciji enzima za detoksikaciju kao što je glutation.[4][5][6][7] Protuupalna sposobnost apigenina takođe može objasniti njegove efekte na mentalno zdravlje, funkciju mozga i imunološki odgovor, [8][7][10][9] iako neke velike opservacijske studije ne podržavaju ovaj zaključak u pogledu metaboličkih stanja. [11]

Pretklinički dokazi sugeriraju da apigenin može poslužiti kao antioksidans, protuupalno i/ili sredstvo za odupiranje patogenoj infekciji. Protuupalni efekti apigenina (obično vidljivi pri koncentracijama od 1-80 µM) mogu biti izvedeni iz njegove sposobnosti da potisne aktivnost nekih enzima (NO-sintaza i COX2) i citokina (interleukini 4, 6, 8, 17A, TNF-α ) za koje se zna da su uključeni u upalne i alergijske reakcije. S druge strane, antioksidativna svojstva apigenina (100-279 µM/L) mogu biti dijelom posljedica njegove sposobnosti da ukloni slobodne radikale i zaštiti DNK od oštećenja slobodnih radikala. Apigenin također može poslužiti kao dodatak za sprječavanje proliferacije parazita (5-25 μg/ml), mikrobnih biofilma (1 mM) i virusa (5-50 μM), što sugerira da može imati potencijal da poboljša otpornost na infekciju.

Iako postoji malo dostupnih kliničkih dokaza o interakcijama apigenina s imunološkim zdravljem, ono što je prisutno ukazuje na neke antiinflamatorne antioksidanse i prednosti otpornosti na infekcije kroz poboljšanje aktivnosti antioksidativnih enzima, znakove starenja, atopijski dermatitis, kronični parodontitis i smanjenje rizik od dijabetesa tipa II. Međutim, treba napomenuti da svi klinički dokazi istražuju apigenin kao sastojak njegovog izvora (npr. biljke, bilje, itd.) ili kao dodatni sastojak, tako da se ovi efekti ne mogu pripisati samo apigeninu.

U pretkliničkim studijama (na životinjama i ćelijama), apigenin je pokazao efekte na anksioznost, neuroekscitaciju i neurodegeneraciju. U studiji na miševima, doze od 3-10 mg/kg tjelesne težine dovele su do smanjenja anksioznosti bez izazivanja sedacije.[2] Neuroprotektivni efekti, dodijeljeni povećanim kapacitetom mitohondrija, također su uočeni u studijama na životinjama (1–33 μM).

Nekoliko kliničkih studija prenosi ove rezultate na ljude. Dvije od najperspektivnijih studija ispitivale su apigenin kao sastojak kamilice (Matricaria recutita) za anksioznost i migrenu. Kada su učesnicima sa istovremenim dijagnozama anksioznosti i depresije davano 200-1.000 mg ekstrakta kamilice dnevno tokom 8 nedelja (standardizovano na 1,2% apigenina), istraživači su primetili poboljšanja na skali anksioznosti i depresije koju su sami prijavili. U sličnom unakrsnom ispitivanju, sudionici s migrenom iskusili su smanjenje bola, mučnine, povraćanja i osjetljivosti na svjetlo/buku 30 minuta nakon primjene oleogela kamilice (0,233 mg/g apigenina).

Apigenin takođe može biti u stanju da ispoljava pozitivne fiziološke reakcije smanjenjem kortizola, hormona stresa. Kada su ljudske adrenokortikalne ćelije (in vitro) bile izložene rasponu od 12,5-100 μM mješavine flavonoida koje su uključivale apigenin kao komponentu, proizvodnja kortizola se smanjila za do 47,3% u poređenju sa kontrolnim stanicama.
Kod miševa, apigenin ekstrahovan iz biljke Cephalotaxus sinensis iz porodice tise šljive pokazao je neka antidijabetička svojstva povećanjem fiziološkog odgovora na insulin. Ovi rezultati još nisu preslikani na ljude, iako se u studiji koja je učesnicima dala napitak od crnog bibera koji je sadržavao apigenin i obrok od pšeničnog kruha, glukoza u krvi i inzulin nisu razlikovali od kontrolne grupe napitaka.
Apigenin takođe može uticati na reproduktivne hormone kao što su testosteron i estrogen. U pretkliničkim studijama, apigenin je modificirao enzimske receptore i aktivnost na način koji sugerira da bi potencijalno mogao utjecati na aktivnost testosterona, čak i pri relativno niskim (5-10 μM) količinama.
Na 20 μM, ćelije raka dojke izložene apigeninu tokom 72 sata pokazale su inhibiranu proliferaciju kroz kontrolu estrogenskih receptora. Slično, kada su ćelije jajnika bile izložene apigeninu (100 nM tokom 48 sati), istraživači su uočili inhibiciju aktivnosti aromataze, za koju se smatra da je mogući mehanizam u prevenciji i liječenju raka dojke. Međutim, još uvijek je nejasno kako bi se ovi efekti pretočili u oralnu dozu za ljudsku prehranu.

Problemi bioraspoloživosti i stabilnosti flavonoida apigenina u izolaciji imaju tendenciju da rezultiraju ljudskim istraživanjima s fokusom na potrošnju kroz biljke, bilje i njihove ekstrakte. Bioraspoloživost i naknadna apsorpcija, čak i iz biljnih i prehrambenih izvora, također mogu varirati u zavisnosti od pojedinca i izvora iz kojeg je dobivena. Studije koje ispituju unos flavonoida hranom (uključujući apigenin, koji je podklasiran kao flavon) i izlučivanje zajedno sa rizikom od bolesti, stoga mogu biti najpraktičniji način procjene. Jedna velika opservacijska studija, na primjer, otkrila je da od svih prehrambenih podklasa flavonoida, sam unos apigenina dovodi do 5% smanjenja rizika od hipertenzije za učesnike koji su konzumirali najveće količine, u poređenju sa učesnicima koji su konzumirali najmanje. Ipak, moguće je da postoje i druge razlike koje bi mogle objasniti ovu povezanost, kao što je prihod, koji može uticati na zdravstveno stanje i pristup njezi, što dovodi do smanjenog rizika od hipertenzije. Jedan randomizirani eksperiment nije otkrio nikakav učinak između konzumiranja hrane bogate apigeninom (luk i peršun) na biomarkere povezane s hipertenzijom (npr. agregaciju trombocita i prekursora ovog procesa). Upozorenje je da se apigenin u plazmi ne može izmjeriti u krvi sudionika, tako da može biti potrebna dugotrajnija i raznolika potrošnja ili možda čak i različiti pristupi, kao što su mjere ishoda koje se ne fokusiraju samo na agregaciju trombocita, kako bi se razumjelo potencijalne efekte.

[1].Smiljković M, Stanisavljević D, Stojković D, Petrović I, Marjanović Vićentić J, Popović J, Golić Grdadolnik S, Marković D, Sanković-Babić S, Glamočlija J, Stevanović M, Soković MApigenin-7-O-glucoside versus apigenin: Uvid u načine antikandidalnog i citotoksičnog djelovanja.EXCLI J.(2017)
[2]. Tajdar Husain Khan, Tamanna Jahangir, Lakshmi Prasad, Sarwat Sultana Inhibicijski efekat apigenina na genotoksičnost posredovanu benzo(a)pirenom kod švicarskih albino miševaJ Pharm Pharmacol.
[3]. Kuo ML, Lee KC, Lin JK Genotoksičnost nitropirena i njihova modulacija apigeninom, taninskom kiselinom, elaginskom kiselinom i indol-3-karbinolom u sistemima Salmonella i CHO.Mutat Res.(1992-Nov-16)
[4]. Myhrstad MC, Carlsen H, Nordström O, Blomhoff R, Moskaug JØFlavonoidi povećavaju intracelularni nivo glutationa transaktivacijom promotora katalitičke podjedinice gama-glutamilcistein sintetaze.Free Radic Biol Med.(2012)-
[5]. Middleton E, Kandaswami C, Theoharides TC Učinci biljnih flavonoida na stanice sisara: implikacije za upale, bolesti srca i rak. Pharmacol Rev. (2000-dec)
[6]. H Wei, L Tye, E Bresnick, DF Birt Inhibicijski učinak apigenina, biljnog flavonoida, na epidermalnu ornitin dekarboksilazu i promociju tumora kože kod miševaCancer Res. (1990. februar 1.)
[7].Gaur K, Siddique YHE Efekat apigenina na neurodegenerativne bolesti. Ciljevi lijekova protiv neuronskih poremećaja CNS-a.(2023-Apr-06)
[8].Sun Y, Zhao R, Liu R, Li T, Ni S, Wu H, Cao Y, Qu Y, Yang T, Zhang C, Sun Y Integrirani skrining djelotvornih frakcija Zhi-Zi-Hou-a protiv nesanice Po decokcija putem i mrežna farmakološka analiza osnovnog farmakodinamičkog materijala i mehanizma.ACS Omega.(2021-Apr-06)
[9].Arsić I, Tadić V, Vlaović D, Homšek I, Vesić S, Isailović G, Vuleta G. Priprema novih, lipozomalnih i neliposomalnih, antiinflamatornih topikalnih formulacija obogaćenih apigeninom kao zamena za terapiju kortikosteroidima. Phytother Res.(2011. -febr.)
[10]. Dourado NS, Souza CDS, de Almeida MMA, Bispo da Silva A, Dos Santos BL, Silva VDA, De Assis AM, da Silva JS, Souza DO, Costa MFD, Butt AM, Costa SL Neuroimunomodulatorni i neuroprotektivni efekti flavonoidnog apigena neuroinflamacije povezane s Alchajmerovom bolešću. Neurosci prednjeg starenja (2020)
[11]. Yiqing Song, JoAnn E Manson, Julie E Buring, Howard D Sesso, Simin Liu Asocijacije dijetalnih flavonoida s rizikom od dijabetesa tipa 2 i markera insulinske rezistencije i sistemske upale kod žena: prospektivna studija i analiza poprečnog presjeka J Am Coll Nutr. (2005. oktobar)